Lớp 7Vật Lý

Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối

Câu hỏi: Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối

Trả lời: 

Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối: 

Bạn đang xem: Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối

Hãy cùng Sài Gòn Tiếp Thị tìm hiểu thêm về bóng tối và bóng nửa tối nhé!

1. Bóng tối là gì?

– Bóng tối là phần không gian ở sau một vật so với nguồn sáng, do bị khuất toàn bộ nên không nhận được ánh sáng của nguồn sáng truyền tới.

– Phương pháp giải bóng tối: 

+ Vật chắn là vật không cho ánh sáng truyền qua

+ Bóng tối nằm ở phía sau vật cản, không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới

– Ví dụ:

+ Đặt tay trước bóng đèn giây tóc, khi đặt tay xa bóng đèn, bóng của bàn tay ở bên dưới hiện lên rõ nét đó là bóng tối

+ Khi trời nắng to, ta đứng ra ngoài đường, khi đó bóng của ta hiện lên rõ nét đó chính là bóng tối

2. Bóng nửa tối là gì? 

– Bóng nửa tối là phần không gian ở sau một vật so với nguồn sáng, do bị khuất một phần nên chỉ nhận được một phần ánh sáng của nguồn sáng truyền tới.

– Phương pháp giải bóng nửa tối:

+ Vật chắn là vật không cho ánh sáng truyền qua

+ Bóng nửa tối nằm ở phía sau vật cản, nhận được ánh sáng từ một phần nguồn sáng truyền tới.

– Ví dụ:

+ Hiện tượng nhật thực một phần. Hiện tượng này diễn ra khi khi Mặt Trăng ở quanh cận điểm quỹ đạo và mặt trời bị che khuất một phần. Lúc này sẽ xuất hiện vùng bóng nửa tối trên bề mặt Trái Đất

+ Khi lắp đèn, người ta thường lắp đèn ở nhiều vị trí khác nhau thay vì dùng bóng đèn lớn là để tránh bóng nửa tối khi học sinh viết bài.

+ Đặt tay dưới bóng đèn, khi di chuyển tay về gần bóng đèn bên dưới sẽ xuất hiện bóng nửa tối.

+ Vào ban đêm,trong phòng chỉ có một ngọn đèn dầu, khi tiến lại gần đèn thì bóng của ta ngày càng kém rõ nét.

3. Yếu tố để tạo ra bóng tối và bóng nửa tối

Yếu tố quyết định để tạo ra bóng tối và bóng nửa tối đó chính là nguồn ánh sáng to. 

4. Bài tập

Bài tập 1:  Ban đêm, trong phòng chỉ có một ngọn đèn. Giơ bàn tay chắn giữa ngọn đèn và bức tường, quan sát thấy trên bức tường xuất hiện một vùng tối hình bàn tay, xung quanh có viền mờ hơn. Hãy giải thích hiện tượng đó?

Trả lời: Bàn tay chắn giữa ngọn đèn và bức tường đóng vai trò là vật chắn sáng, trên tường (đóng vai trò là màn) sẽ xuất hiện bóng tối và bóng nửa tối. Hình dạng của bóng tối và bóng nửa tối giống bàn tay là do các tia sáng truyền theo đường thẳng.

Bài tập 2:Vào một ngày trời nắng, cùng một lúc người ta quan sát thấy một cái cọc cao 1m để thẳng đứng có một cái bóng trên mặt đất dài 0,8 m và một các cột đèn có bóng dài 5m. Hãy dùng hình vẽ theo tỉ lệ 1 cm ứng với 1m để xác định chiều cau của cột đèn. Biết rằng các tia sáng Mặt Trời chiếu đều song song.

Bài giải: 

Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối (ảnh 2)

Ta biết các tia sáng của mặt trời chiếu song song, cái cọc và cột đèn đều vuông góc với mặt đất. Ta chọn tỷ lệ xích 1cm ứng với 1m để vẽ và xác định chiều cao của cột đèn.

Bóng của cột đèn cao gấp 5: 0,8 = 6,25 lần so với bóng của cái cọc. Vậy chiều cao của cột đèn cũng cao gấp 6,25 lần so với cọc.

Vậy chiều cao cột đèn h = 6,25m.

Bài tập 3: Một điểm sáng cách màn ảnh một khoảng SH = 1m. Tại trung điểm M của SH người ta đặt một tấm bìa hình tròn vuông góc với SH.

a) Tìm bán kính vùng tối trên màn nếu bán kính tấm bìa là R = 10 cm.

b) Thay điểm sáng S bằng nguồn sáng hình cầu có bán kính r = 2cm. Tìm bán kính vùng tối và vùng nửa tối.

Đáp án: 

Tóm tắt:

SH = 1m = 100cm

IM = R = 10 cm

r = 2cm

a) Bán kính vùng tối HP = ?

b) Bán kính vùng tối HP =? Bán kính vùng nửa tối PO = ?

Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối (ảnh 3)

Bài giải: 

a) Bán kính vùng tối trên tường là PH

Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối (ảnh 4)

b)

Phân biệt bóng tối và bóng nửa tối (ảnh 5)

Ta có: PH’ = AA’ (vì ∆AA’I = ∆PH’I )

AA’ = SA’ – SA = MI – SA = R – r = 10 – 2 = 8 cm

PH = PH’ + HH’= PH’ + MI= 8 + 10 = 18 cm

Tương tự ta có: A’B = H’O (vì ∆A’BI = ∆H’OI)

A’B = H’O = AA’ + AB = AA’ + 2r = 8 + 4 = 12 cm

Vậy PO = HO – HP = 12 – 8 = 4 cm

Vùng nửa tối là hình vành khăn có bề rộng là 4 cm.

Vùng tối là hình tròn có bán kính 18 cm.

Đăng bởi: Sài Gòn Tiếp Thị

Chuyên mục: Lớp 7, Vật Lý lớp 7

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Back to top button