[Download] Tải Bài giảng Nguyên lý kế toán: Chương 2 – Lý Nguyễn Thu Ngọc – Tải về File Word, PDF

Nội dung Tổng quan về báo cáo tài chính

Khái niệm  Khái niệm
Tổng quan về BCTC  Tình hình tài chính

Các báo cáo tài chính  Sự thay đổi tình hình tài chính
 Thời điểm và thời kỳ
Các giả định và nguyên
tắc kế toán  Các báo cáo tài chính
 Bảng cân đối kế toán
 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Hạn chế của BCTC
 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
 Thuyết minh báo cáo tài chính
3 4

1

Báo cáo tài chính là những báo cáo tổng hợp Nguồn lực kinh tế do doanh nghiệp kiểm soát và
trình bày tình hình tài chính tại một thời điểm Nguồn hình thành các nguồn lực kinh tế.
tế
và sự thay đổi tình hình tài chính trong một
thời kỳ nhằm cung cấp thông tin hữu ích cho
các đối tượng sử dụng ra quyết định kinh tế
Tài sản và Nguồn vốn
tại một thời điểm

5 6

Tình hình tài chính (tiếp) Sự thay đổi tình hình tài chính
Sự vận động của nguồn lực kinh tế do doanh
nghiệp kiểm soát và nguồn hình thành của các
nguồn lực ấy trong quá trình hoạt động của
• Tiền mặt • Phải trả cho
TÀI SẢN

NGUỒN VỐN

• Nguyên vật liệu người bán doanh nghiệp.
• Thành phẩm • Vay nợ
• Hàng hóa • Thuế phải nộp
• Máy móc thiết bị,
bị • Vốn đầu tư của S vận
Sự ậ động
độ của
ủ Tài sản
ả và
à
nhà xưởng, … CSH
Nguồn vốn trong một thời kỳ

7 8

2

Ví dụ 2 (tiếp) Ví dụ 2 (tiếp)

Tình hình tài chính Sự thay đổi tình hình tài chính do kết quả HĐKD
Tài sản Tài
à sả
sản Tháng 1/20×1:
Tiền mặt: 1.000 Tiền mặt: 1.100
– Doanh thu : 400
Thiết bị: 200
– Chi phí: 300
– Lợi nhuận: 100
Nguồn vốn Nguồn vốn
Vay nợ: 500 Vay nợ: 700
Vốn CSH: 500 Vốn CSH: 600
Làm tăng vốn chủ sở hữu
Ngày 01.01.20×1 Ngày 31.01.20×1 11 12

3

Các báo cáo tài chính Bài tập thực hành 1
Vào ngày 01.01.20×0, cửa hàng thực phẩm SafeFood của
Thông tin Loại BCTC Nội dung Tính chất
ông Huy có các nguồn lực kinh tế như sau:
Tình hình tài Bảngg cân đối Nguồn
g lực
ự kinh tế Thời điểm Thực phẩm trong kho: 300 triệu đồng.
đồng
chính kế toán Nguồn hình thành
Tiền mặt: 100 triệu đồng.
nguồn lực kinh tế
Ông Huy đã bỏ ra số tiền là 250 triệu đồng để kinh doanh, vay
Sự thay đổi Báo cáo kết Sự vận động của Thời kỳ của ngân hàng 150 triệu đồng. Trong tháng 01/20×0, ông Huy
tình hình tài quả HĐKD nguồn lực kinh tế đã bán hết số thực phẩm trên và thu được 400 triệu đồng, số
chính và sự thay đổi tiền này ông đã sử dụng như sau:
Báo cáo lưu tương ứng của 1 Trả lương cho nhân viên bán hàng tháng 1/20×0 là 30
1.
chuyển tiền tệ nguồn hình thành triệu đồng.
2. Trả tiền thuê cửa hàng và các vật dụng là 20 triệu đồng.

Các thông tin Bản thuyết Số liệu chi tiết và Thời điểm 3. Trả tiền lãi vay ngân hàng 2 triệu đồng.
bổ sung minh BCTC các giải thích và thời kỳ 4. Mua thực phẩm để tiếp tục kinh doanh trong tháng 2/20×0
15
là 330 triệu đồng. 16

4

Phương trình kế toán Bảng cân đối kế toán
Nguồn lực kinh tế = Nguồn hình thành Bảng cân đối kế toán phản ánh toàn bộ tài sản của
doanh nghiệp theo kết cấu tài sản và nguồn hình thành
tài sản, dưới hình thức tiền tệ, tại một thời điểm nhất
Tài sản = Nguồn vốn định.

Tài sản = Nợ phải trả + VCSH
Tài N ồ
Nguồn
sản vốn
Tài sản – Nợ phải trả = VCSH

19 20

5

 Tài sản là những nguồn lực kinh tế do doanh  Nợ phải trả là nghĩa vụ mà doanh nghiệp

nghiệp kiểm soát, nhằm mang lại lợi ích kinh phải
hải thanh
th h toán:
t á

tế trong tương lai:  Vay nợ

 Tiền  Phải trả người bán

g
 Phải thu khách hàng  Thuế phải nộp Nhà nước

 Hàng tồn kho  Phải trả người lao động

 Tài sản cố định …
…
21 22

Vốn chủ sở hữu Bài tập thực hành 2

Vốn chủ sở hữu là phần còn lại của tài sản sau Tài liệu về các tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở
khi thanh toán nợ ợ p
phải trả. Vốn chủ sở hữu hữu của doanh nghiệp Huy Hoàng (gọi chung là
các khoản
ả mục)) vào ngày 31.01.20×1 như Bảng ả 1.
được doanh nghiệp được quyền sử dụng một
cách chủ động, linh hoạt và không phải cam kết Yêu cầu:
a. Dựa trên định nghĩa tài sản, nợ phải trả và vốn
thanh toán:
chủ sở hữu, hãy sắp xếp các khoản mục trên
 Vốn góp của chủ sở hữu thành ba nhóm tài sản, nợ phải trả và vốn chủ
 Lợi nhuận chưa phân phối (Lợi nhuận tích sở
ở hữu.
b. Tính tổng tài sản của doanh nghiệp và dựa trên
lũy)
phương trình kế toán, hãy tính giá trị X.
 ….
23 24

6

Tài sản Nợ phải trả
Tài sản ngắn hạn: Là những Nợ ngắn hạn: gồm các
tài sản có thể biến đổi thành Tài sản dài hạn: Là khoản phải thanh toán trong
Nợợ dà
dài hạn:
ạ là
à những
ữ g
tiề trong
tiền t một
ột kỳ kinh
ki h doanh
d h những
h tài
ài sản
ả không
khô thỏahỏ một
ột chu
h kỳ kinh
ki h doanh
d h của
ủ
khoản nợ phải trả không
của doanh nghiệp hoặc trong mãn yêu cầu của tài sản doanh nghiệp hoặc trong thời
thỏa mãn định nghĩa của
vòng một năm kể từ ngày của ngắn hạn: gian một năm kể từ ngày của
nợ ngắn hạn
báo cáo tài chính. o Tài sản cố định báo cáo tài chính.
o Tiền mặt, TGNH  Vay nợ dài hạn
o Đầu tư tài chính dài hạn  Phải trả người bán
o Đầu tư CK ngắn hạn o…  …
 Phải trả người lao động
o Phải thu khách hàng
 Thuế phải nộp NN
o Nguyên vật liệu, Công cụ
dụng cụ, Thành phẩm, Hàng  Vay nợ ngắn hạn
hóa… …
o… 27 28

7

Do các nhà đầu tư góp vốn và phần tích lũy từ Dùng dữ liệu của Bài tập thực hành 2 để lập
kết quả kinh doanh của doanh nghiệp: Bả cân
Bảng â đối kế toán
t á theo
th mẫu.
ẫ
 Vốn góp của chủ sở hữu
 Lợi nhuận chưa phân phối: là kết quả hoạt
động của đơn vị sau khi đã nộp thuế thu
nhập doanh nghiệp và chia cổ tức.
 Quỹ đầu tư phát triển, …: là các quỹ
chuyên dùng sử dụng cho mục đích cụ thể.
29 30

Ý nghĩa của BCĐKT Bài tập thực hành 4
 Các thông tin về tài sản của doanh nghiệp
Dùng dữ liệu của Bài tập thực hành 3, hãy nhận
g p người
giúp g đọc
ọ đánh g giá cơ bản về q qui mô
xét
ét khái quát
át về
ề tình
tì h hình
hì h tài chính
hí h của
ủ doanh
d h
doanh nghiệp và cơ cấu tài sản.
 Các thông tin về nguồn vốn giúp người đọc nghiệp Huy Hoàng vào thời điểm 31.01.20×1
hiểu được những nét cơ bản về khả năng tự
chủ tài chính và các nghĩa vụ tương lai của
d
doanhh nghiệp.
hiệ
 Thông tin về khả năng trả nợ cũng được thể
hiện trong Bảng cân đối kế toán thông qua việc
so sánh giữa tài sản ngắn hạn và nợ ngắn hạn.
31 32

8

ĐVT: triệu đồng
Nhận xét
Tài sản = Nợ phả trả + Vốn chủ sở hữu
NV Tài sản LN
Tiền Vốn góp  Mỗi nghiệp vụ kinh tế phát sinh ảnh hưởng ít
khác chưa PP
nhất đến hai khoản mục khác nhau trên
1 BCĐKT.
 Nghiệp vụ kinh tế chỉ ảnh hưởng đến “Tài sản”
hoặc “Nguồn vốn” không làm thay đổi số tổng
cộng của BCĐKT
2  Nghiệp vụ kinh tế ảnh hưởng đồng thời đến
“Tài sản” và ”Nguồn
ồ vốn”
ố thì làm thay đổiổ sốố
3
tổng cộng của BCĐKT.
4
 Trong bất kỳ trường hợp nào, nghiệp vụ kinh tế
phát sinh cũng không làm mất tính chất cân đối
35 của Bảng cân đối kế toán. 36

9

 Các yếu tố của Báo cáo kết quả HĐKD
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trình
 Nội dung và kết cấu của báo cáo bày sự thay đổi tình hình tài chính dưới góc độ

 Ý nghĩa của báo cáo. kết quả hoạt động kinh doanh thông qua tình
hình doanh thu, thu nhập, chi phí và lãi/lỗ
trong một thời kỳ

37 38

Các yếu tố của Báo cáo kết quả HĐKD (tiếp) NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG KINH DOANH HOẠT ĐỘNG KHÁC  Doanh thu
Doanh thu bán hàng và Doanh thu hoạt
Thu nhập khác
cung cấp dịch vụ động tài chính

Giá vốn Chi phí Chi Chi phí
hàng bán
Chi phí
phí tài
LN thuần
khác LN khác  Chi phí
QLDN từ HĐKD
bán hàng chính

 Lợi
L i nhuận
h ậ
LN trước thuế

Chi phí
LN sau
thuế
thuế
TNDN
39 40

10

Kết cấu của báo cáo Kết cấu của báo cáo (tiếp)

Năm Năm Năm Năm
Chỉ tiêu Mã số Chỉ tiêu Mã số
nay trước nay trước
1 D
1. Doanh
h th
thu bá
bán hà
hàng và
à CCDV 11 Th
11. Thu nhập
hậ khác
khá
2. Các khoản giảm trừ doanh thu 12. Chi phí khác
3. Doanh thu thuần 13. LN khác
4. Giá vốn hàng bán 14. Tổng lợi nhuận trước thuế
5. Lợi nhuận gộp 15. Chi phí thuế TNDN
6 Doanh thu tài chính
6. 16 L
16. Lợii nhuận
h ậ sau thuế
th ế
7. Chi phí tài chính
8. Chi phí bán hàng
9. Chi phí quản lý doanh nghiệp
10. LN thuần từ HĐKD
43 44

11

• Quy mô kinh doanh: thể hiện qua doanh thu
bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh
nghiệp.
nghiệp

• Khả năng sinh lời: thể hiện qua các chỉ tiêu
lợi nhuận
45 46

Bài tập thực hành 7 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Sử dụng Bài tập thực hành 5 để trả lời các câu hỏi sau:
1. Quy mô kinh doanh của doanh nghiệp tháng này có tăng trưởng
so với tháng trước hay không, biết doanh thu tháng trước là 160  Khái niệm
triệu
iệ đồng.
đồ Đ
Được biế ngành
biết à h kinh
ki h doanh
d h này
à có ó hoạt
h độ
động ổ
ổn
định trong suốt các tháng trong năm, ngoại trừ 1 tháng trước tết  Các dòng tiền
và 1 tháng sau tết.
2. Ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp có đang bị cạnh  Nội dung và kết cấu của báo cáo lưu chuyển
tranh gay gắt không?
3. Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có khả năng sinh lời tiền tệ
cao hay không?
4
4. Doanh nghiệp có chịu các áp lực về chi phí đi vay hay không?
5. Trong kỳ, lợi nhuận của doanh nghiệp có tăng/giảm đáng kể do
các giao dịch không thường xuyên hay không?
6. Giả sử vốn đầu tư vào doanh nghiệp là 800 triệu đồng. Theo
bạn, việc đầu tư vào doanh nghiệp có lợi hơn việc gửi tiền tiết
kiệm vào ngân hàng hay không? Giả sử lãi suất tiền gửi ngân
hàng hiện nay là 1%/tháng.
47 48

12

49 50

Các dòng tiền (tiếp) Các dòng tiền (tiếp)

Dòng tiền từ Hoạt động đầu tư: dòng tiền có liên Hoạt động tài chính: dòng tiền có liên quan
quan đến các hoạt
q ạ động
ộ g mua sắm,, xâyy dựng,
ự g, ệ thayy đổi về q
đến việc quy
y mô và kết cấu của vốn
nhượng bán, thanh lý tài sản dài hạn và các khoản chủ sở hữu và vốn vay của doanh nghiệp.
đầu tư khác. Trong đó: Trong đó:
 Dòng thu từ hoạt động đầu tư gồm tiền thu được từ  Dòng thu từ hoạt động tài chính gồm thu tiền từ
việc bán/thanh lý tài sản dài hạn (máy móc, thiết bị, việc phát hành cổ phiếu hay chủ sở hữu góp vốn,
nhà xưởng….), tiền thu hồi các khoản vốn đã góp vào nhận được tiền vay ngắn hạn, tiền vay dài hạn
các đơn vị khác, tiền lãi cho vay, lợi nhuận được chia…  Dòng chi cho hoạt động tài chính gồm tiền chi trả
 Dòng chi cho hoạt động đầu tư gồm tiền chi mua sắm vốn cho chủ sở hữu, tiền cổ tức trả cho cổ đông,
tài sản dài hạn, chi tiền góp vốn vào các đơn vị khác, tiền nợ gốc của các khoản vay.
chi tiền cho vay hay mua các công cụ nợ…
51 52

13

Kết cấu báo cáo LCTT (tiếp)
Kết cấu báo cáo LCTT (tiếp)
Chỉ tiêu Mã số Năm nay Năm trước
Mã III. Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính
Chỉ tiêu Năm nay Năm trước
số
1.Tiền thu từ phát hành CP, nhận vốn góp
II. Lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư
của CSH
1.Tiền chi để mua sắm, xây dựng TSCĐ và 2.Tiền trả vốn góp cho các chủ sở hữu, mua
các tài sản dài hạn khác lại cổ phiếu của doanh nghiệp đã phát hành
2.Tiền thu từ thanh lý, nhượng bán TSCĐ và 3.Tiền thu từ đi vay
các tài sản dài hạn khác
3.Tiền chi cho vay, mua các công cụ nợ của 4.Tiền trả nợ gốc vay
đơn vị khác 5.Tiền trả nợ gốc thuê tài chính
4.Tiền thu hồi cho vay, bán lại các công cụ nợ
của đơn vịị khác 6 Cổ tức,
6. tức lợi nhuận đã trả cho chủ sở hữu
5.Tiền chi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác Lưu chuyển tiền thuần từ HĐTC
6.Tiền thu hồi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác Lưu chuyển tiền thuần trong kỳ
7.Tiền thu lãi cho vay, cổ tức và lợi nhuận Tiền và tương đương tiền đầu kỳ
được chia
Lưu chuyển tiền thuần từ HĐĐT 55
Tiền và tương đương tiền cuối kỳ 56

14

Chỉ tiêu Số tiền Chỉ tiêu Số tiền Yêu cầu
Tiền đầu kỳ 3.000 Chi trong kỳ
a. Lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ năm 20×2
Thu trong kỳ Chi trả nợ nhà cung cấp hàng 3 000
3.000
Thu từ bán hàng 15.000 hoá và dịch vụ của công ty BB.
Thu từ nhượng bán tài sản 300 Chi trả nợ vay 4.000 b. Cho biết hoạt động nào tạo ra tiền và hoạt
cố định Chi trả lãi vay 1.000
Thu do đi vay 6.000 Chi đầu tư vào công ty L 7.000
động nào sử dụng tiền của công ty?
Thu do phát hành cổ phiếu 4.000 Chi mua tài sản cố định 4.000
Thu do bán lại cổ phần đầu 2.000 Chi trả lương người lao động 2.000
tư trong công ty K Chi nộp thuế TNDN 500
Thu lãi tiền gửi ngân hàng 200 Chi trả cổ tức 3.500
Thu lãi được chia từ các 300 Chi trả nợ cho nhà cung cấp 2.000
khoản đầu tư thiết bị
Thu do được bồi thường 200 Cộng chi trong kỳ 27.000
Tổng cộng thu 28.000 Tiền cuối kỳ 4.000
57 58

Ý nghĩa Bản thuyết minh BCTC
Giải thích và bổ sung thêm thông tin về tình hình
 Giúp người đọc thấy được các hoạt động đã hoạt động sản xuất kinh doanh, tình hình tài chính
tạo ra tiền và sử dụng tiền như thế nào của
ủ doanh
d h nghiệp
hiệ trong kỳ báo
bá cáo á mà à các
á báo
bá
 Đánh giá những ảnh hưởng của chúng đến cáo tài chính trên không thể trình bày rõ ràng, chi
tình hình tài chính của doanh nghiệp. tiết hoặc chưa nêu ra được:
 Các chính sách (hoặc phương pháp kế toán) mà đơn vị
áp dụng..
 Các số liệu chi tiết của một số khoản mục trên bảng
cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
 Những thông tin quan trọng chưa được ghi nhận trên
báo cáo tài chính.
59 60

15

 Doanh nghiệp đang hoạt động và sẽ còn tiếp
 Hoạt động liên tục  Đơn vị kinh tế
tục hoạt động bình thường trong tương lai
 Giá gốc  Đơn vị tiền tệ
gần.
 Thận trọng  Kỳ kế toán
 Làm cơ sở cho nhiều cách xử lý trong kế toán
 Cơ sở dồn tích và

phù hợp
 Nhất quán

61 62

Giá gốc Thận trọng
 Doanh nghiệp ghi nhận các tài sản mà doanh Doanh nghiệp không được đánh giá tài sản và
nghiệp đang nắm giữ theo chi phí thực tế mà các khoản thu nhập cao hơn giá có thể thực
doanh nghiệp bỏ ra để có được các tài sản đó. hiện, cũng như không được đánh giá các khoản
 Nguyên tắc này xuất phát từ tính khách quan nợ phải trả và chi phí thấp hơn giá trị phải
của việc xác định giá gốc. thanh toán.

63 64

16

Ví dụ 6 Nhất quán
 Ngày 10.12.20×1, nhập kho 200đv hàng A với
giá mua là 100 triệu đồng, chưa trả tiền. Chi  Sử dụng chính sách và phương pháp kế toán
phí vận chuyểnể hàng về ề nhập kho là 2 triệu phải
hải nhất
hất quán
á để đả
đảm bảo
bả sốố liệu
liệ kế toán
t á có
ó
đồng, đã trả bằng tiền mặt. thể so sánh được giữa các kỳ hoặc giữa các
 Ngày 20.12.20×1, xuất kho 100đv hàng A để doanh nghiệp.
bán cho khách hàng K với giá bán là 180 triệu
 Nhất quán có nghĩa là cùng một sự vật, hiện
đồng, khách hàng K đã trả 150 triệu đồng
bằng chuyển khoản.
khoản tượng thì phải sử dụng một chính sách hoặc
a. Hãy tính giá trị hàng A nhập kho phương pháp kế toán.
b. Tính lợi nhuận của hoạt động kinh doanh.

67 68

17

Hoạt động kinh tế của một doanh nghiệp có thể  Giả định rằng tiền tệ là thước đo thích hợp và
hữu ích đối với kế toán tài chính.
chính
được theo dõi và ghi nhận tách biệt với người
 Giả định cho rằng sức mua của đồng tiền
chủ doanh nghiệp và các doanh nghiệp khác.
tương đối ổn định; nghĩa là lạm phát ở mức
độ chưa đủ ảnh hưởng đến độ tin cậy và khả
năng so sánh của báo cáo tài chính.

69 70

Kỳ kế toán Bài tập thực hành 9
Hãy nêu nguyên tắc, giả định kế toán ảnh hưởng đến cách xử
 Giả định kỳ kế toán cho rằng các hoạt động lý của kế toán
1. Ông g Nam là chủ sở hữu và đồng g thời là g
giám đốc công
g tyy
kinh tế của doanh nghiệp có thể chia vào trách nhiệm hữu hạn Thiên Nam. Ngày 02.3.20×1 có một
khoản nợ phải trả của Thiên Nam đến hạn trả nhưng công
những thời kỳ nhất định, ví dụ tháng, quý hay ty đang tập trung mua hàng nên thiếu tiền thanh toán.
Ông Nam dùng tiền cá nhân giao cho nhân viên công ty
năm. để thanh toán khoản phải trả trên. Sau đó ông Nam quên
mất việc này cho đến khi đọc báo cáo tài chính năm 20×1
 Kỳ kế toán thường được chọn là một năm – và nhận thấy có một khoản công ty vay của mình.
mình
2. Công ty Bùi Văn bán máy nổ cho nông dân. Ngày
gọi là niên độ kế toán. 31/12/20×1 có 2 khách hàng đã quá hạn 9 tháng vì bị thiệt
hại nặng do cơn bão tháng 3. Kế toán công ty Bùi Văn ghi
nhận khoản phải thu khách hàng theo số tiền thực tế có
khả năng thu hồi thay vì ghi theo số nợ gốc kèm theo lãi
71 trả chậm. 72

18

19