[Download] Bài giảng Xây dựng văn bản pháp luật: Bài 1 – ThS. Huỳnh Nữ Khuê Các – Tải về File Docx, PDF

XÂY DỰNG
VĂN BẢN
PHÁP LUẬT
GV: ThS. Huỳnh Nữ Khuê Các
Email:cac.hnk@huflit.edu.vn

1

Kiến thức
• Cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản về các loại
văn bản pháp luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam; những
Mục kiến thức về thể thức và kỹ thuật xây dựng một văn bản
tiêu pháp luật và một số văn bản hành chính khác.
của Kỹ năng
học • Giúp sinh viên có kỹ năng soạn thảo văn bản pháp luật và
phần các văn bản hành chính thông dụng khác ở các công ty
cũng như các cơ quan nhà nước.
Thái độ
• Giúp sinh viên có ý thức về xây dựng một văn bản nói chung
và ý thức trong việc sử dụng ngôn ngữ trong văn bản.

2

1

Phân loại Thời Tỷ trọng Quy định
lượng (%)
Đánh giá Điểm danh và kiểm tra kiến thức (BT
chuyên cần 20% nhỏ hoặc mini game )

Kiểm tra 20% TB của 3 bài kiểm tra
giữa kỳ – SV soạn thảo một văn bản PL theo
yêu cầu của GV trong quá trình học
(2B)
– Kiểm tra trắc nghiệm (1B)
Kiểm tra cuối 60
kỳ phút 60% Bài thi kiểm tra tự luận

3

Nhiệm vụ của sinh viên

• Tham gia trên lớp ít nhất 70% (điểm danh)
• Đọc trước giáo trình và các văn bản pháp luật trong
phần Tài liệu học tập; Tham gia kiểm tra giữa kỳ và
các bài kiểm tra khác khi GV yêu cầu.
• Tham gia thi kết thúc học phần
• Chủ động tự học theo những vấn đề mà giảng viên
gợi ý
• Bảo đảm giờ giấc học tập trên lớp theo quy định

4

2

Tài liệu học tập
• Giáo trình Kỹ thuật xây dựng văn bản pháp luật, ĐH
Luật Tp.HCM, NXB Hồng Đức, 2018*
• Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015
• Nghị định 34/2016/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi
hành Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật
• Thông tư 01/2011/TT-BNV hướng dẫn thể thức và kỹ thuật
trình bày văn bản hành chính do Bộ Nội vụ ban hành
• Nghị quyết 351/2017/UBTVQH14 quy định thể thức và kỹ
thuật
5
trình bày văn bản QPPL của UBTVQH, UBTVQH, CTN

5

• Nghị định 110/2004/NĐ-CP về công tác văn thư
• Nghị định 09/2010/NĐ-CP sửa đổi Nghị định
110/2004/NĐ-CP về công tác văn thư
• 25/2011/TT-BTP về thể thức, kỹ thuật trình bày
VBQPPL của CP, TTCP, BT, TTCQ ngang bộ, VBPQPL
liên tịch

6

3

Nội dung chính môn học

Bài 1. KHÁI QUÁT VỀ SOẠN THẢO VĂN BẢN PHÁP LUẬT

Bài 2. THỂ THỨC VÀ KỸ THUẬT TRÌNH BÀY VĂN BẢN

Bài 3. NGÔN NGỮ TRONG VĂN BẢN PHÁP LUẬT

Bài 4. HIỆU LỰC VÀ NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG VĂN BẢN PHÁP
LUẬT

Bài 5. SOẠN THẢO MỘT SỐ VĂN BẢN CỤ THỂ
7

7

Bài 1.
KHÁI QUÁT VỀ
SOẠN THẢO VĂN
BẢN PHÁP LUẬT

8

4

Nội dung Bài 1
• Văn bản pháp luật
• Khái niệm, đặc điểm, chức năng của văn bản pháp
luật
• Hình thức văn bản pháp luật

• Thẩm quyền ban hành văn bản pháp luật
• Thẩm quyền ban hành VBQPPL
• Thẩm quyền ban hành VB ADQPPL
• Một số văn bản QPPL

• Kỹ thuật soạn thảo văn bản pháp luật
• Khái niệm
• Tính chất của kỹ thuật soạn thảo văn bản pháp luật
• Ý nghĩa của soạn thảo VBPL

9

Khái niệm văn bản pháp luật

Văn bản pháp luật là hình thức thể hiện
bằng ngôn ngữ viết các quyết định mang
tính ý chí nhà nước, do các cơ quan hoặc
người có thẩm quyền của các cơ quan
nhà nước ban hành, theo các hình thức,
thủ tục do pháp luật quy định để điều
chỉnh các quan hệ xã hội phù hợp với ý
chí nhà nước

10
Bao gồm VBQPPL và VB AD QPPL

10

5

Đặc điểm của văn bản pháp luật

* Được xác lập bằng ngôn ngữ viết * Thủ trưởng CQNN
* Công chức khi thi hành công vụ
* Người chỉ huy tàu bay, tàu biển
* Ban hành bởi chủ thể – CQNN
có thẩm quyền – Cá nhân có thẩm quyền

– Chủ trương, chính sách
* ND là ý chí của NN – QT xử sự chung
– Mệnh lệnh
* Theo thủ tục do PL quy định Theo Luật ban hành VB QPPL 2015

* Hình thức do PL quy định Tên loại VB, thể thức & kỹ thuật trình bày

* Có giá trị điều chỉnh mang tính pháp lý
– Tuyên truyền, phổ biến
* Mang tính bắt buộc, bảo đảm bởi NN – Tổ chức hành chính
11
– Cưỡng chế

11

Chức năng của VBPL

Thông tin

Quản lý

Pháp lý

Văn hóa – Xã hội

Phản ánh, thống kê

12

6

• Văn bản pháp
luật được phân
thành mấy loại,
đó là những loại
nào?

13

HÌNH THỨC VĂN BẢN PHÁP LUẬT

• Văn bản QPPL
• Văn bản áp dụng QPPL

14

7

Văn bản quy
phạm pháp luật
Là VB có chứa QPPL, ban
hành theo đúng thẩm quyền, Đ2&Đ3
hình thức, trình tự, thủ tục qđ LBHVBQPPL 2015
trong Luật

(1) (2) (3) (4) (5)

Theo thẩm Chứa đựng quy tắc
CQNN, người Ban hành theo
quyền hình xử sự mang tính bắt Được NN bảo
có thẩm quyền đúng trình tự
thức do luật buộc chung, AD đảm thực hiện
ban hành quy định luật định nhiều lần trong cuộc
sống

15

• Phân biệt VB QPPL với các loại văn bản
khác?
• à Các dấu hiệu đặc trưng của VBQPPL

16

8

Các chủ thể sau có thẩm quyền ban hành VBQPPL?

qHĐND huyện – Chủ tịch HĐND huyện
qUBND huyện – Chủ tịch UBND huyện
qTAND huyện – Chánh án TAND huyện
qVKSND huyện – Viện trưởng VKSND huyện
qCác phòng – Trưởng phòng

17

VD về QPPL

Điều 31 Luật GTĐB 2008
1. Người điều khiển xe đạp chỉ được chở
một người, trừ trường hợp chở thêm một trẻ
em dưới 7 tuổi thì được chở tối đa hai người.
3.Người điều khiển, người ngồi trên xe đạp máy
phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy
cách.

18

9

Văn bản áp dụng QPPL (còn gọi
là văn bản cá biệt) là văn bản
2.Đúng thủ tục do chủ thể có thẩm quyền ban
theo quy định 3. Đúng hình hành, theo trình tự, hình thức,
của PL thức thủ tục do pháp luật quy định,
nhằm áp dụng quy phạm pháp
luật vào từng trường hợp cụ
thể, có hiệu lực áp dụng một
lần

1.Thẩm quyền
ban hành do VB AD
nhiều VB QPPL
khác nhau quy QPPL Thực hiện một
định lần trong thực
tiễn

19

Các văn bản dưới đây có phải là VB ADQPPL?
• Quyết định phê chuẩn kết quả bầu cử chức vụ Chủ
tịch UBND huyện
• Nghị quyết về miễn nhiệm, bãi nhiệm đại biểu
HĐND, UBND và các chức vụ khác.
• Chỉ thị tổ chức đón Tết Nguyên đán của Bộ TTTT
• Nghị quyết Quyết định danh mục và mức thu phí, lệ
phí
• Nghị quyết của HĐND về Tình hình thực hiện nhiệm
vụ kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh 6 tháng đầu
năm 2015

20

10

• So sánh văn bản quy
phạm pháp luật và
văn bản áp dụng quy
phạm pháp luật?

21

21

—Đều do các ………………… có
thẩm quyền ban hành
—Đều được ban hành theo
……………… nhất định
Giống —Đều thể hiện dưới những hình
thức nhất định theo tên gọi như
điều 3 NĐ 34/2016.
—Đều được nhà nước đảm bảo thực
hiện.

22

11

Ø Chứa đựng các………….
VB QPPL
Ø Chủ thể có thẩm quyền ban hành có số lượng
………………
Ø Áp dụng ……… lần trong thực tiễn
Ø Đối tượng thực hiện văn bản ……………. chỉ đích danh.

Khác———————————————————————–
Ø Chỉ chứa đựng các …………………………………..
Ø Có số lượng …………………………
VB ADQPPL
Ø Áp dụng………….. lần trong từng trường hợp cụ thể
Ø ………………… chỉ đích danh

23

Ø Trình tự, thủ tục ban hành thường………………. hơn.
VB QPPL
Ø Mang……………. tên gọi khác nhau: luật, pháp lệnh,
nghị định, thông tư.
Ø Số và kí hiệu văn bản được ghi kèm theo ……… ban
hành
Ø Số: 14………../QĐ-TTg; Số :…………/2015/QĐ-UBND
Khác——————————————————————–
Ø Trình tự, thủ tục …………………….
Ø Thường chỉ mang tên gọi là ……………..

VB ADQPPL Ø Số và ký hiệu văn bản …………….. ghi năm ban hành
Số :……/QĐ-UBND; Số: 14/QĐ-TTg

24

12

Một số khái niệm về các loại văn bản khác

• Văn bản luật và văn bản dưới luật
• Văn bản Nhà nước
• Văn bản pháp quy và văn bản pháp quy phụ
• Văn bản hành chính

25

Công văn

Khoản 2 Đ4 NĐ110

Văn bản Không có tên gọi
hành
chính
Có tên gọi
Sử dụng phổ biến trong các cơ quan
nhà nước, các tổ chức, ban hành nhằm + Thông cáo, Công điện
thực thi các VBQPPL hoặc dùng để giải + Thông báo
quyết các tác nghiệp cụ thể, dùng + Biên bản, báo cáo, tờ
phản ánh tình hình, trao đổi, giao dịch trình;
để đề nghị hoặc trả lời các yêu cầu, + Giấy giới thiệu, đề án, kế
chất vấn hoạch

26

13

• Thông báo: Công bố cho các các đối tượng
có liên quan về sự thay đổi, chấm dứt của
một số hoạt động.
• Tờ trình: Để đề xuất cấp trên một chủ
trương, phương án, một giải pháp mới; Được
sử dụng để ghi nhận lại sự việc, vụ việc thực
tế đã hoặc đang xảy ra để làm chứng cứ pháp
lý.
• Biên bản: Sử dụng trong hoạt động của: Cá
nhân Doanh nghiệp Giữa cơ quan nhà nước
với công dân.

27

• Báo cáo:
là những văn bản trình bày nội dung trọng tâm,
nổi bật hoặc cập nhật cho một đối tượng cụ thể.
Báo cáo thường được sử dụng để nêu lên các kết
quả của một hoạt động, công tác, một thử nghiệm,
điều tra, hoặc báo cáo yêu cầu
• Công văn:
Công văn là các văn bản hành chính dùng để giao
tiếp, trao đổi, hướng dẫn công việc giữa cơ quan
nhà nước với nhau hoặc giữa cấp trên với cấp dưới,
cấp dưới với cấp trên

28

14

Phân biệt VBHC và VB ADQPPL
👌 • Quyết định nâng lương
👌 • Quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen
thưởng, kỷ luật cán bộ công chức
• Tờ trình về việc sử dụng các nguồn vốn đầu tư
công chưa giải ngân hết
👌 • Chỉ thị về phát động thi đua, biểu dương người
tốt việc tốt,…
• Báo cáo của Chính phủ về việc triển khai chương
trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới

29

Phân biệt VBHC và VB ADQPPL

👌 • Quyết định về việc xử phạt vi phạm hành chính
về giao thông đường bộ đối với ông Nguyễn Văn
B
• Công văn của Ủy ban nhân dân huyện về việc
mời họp
👌 • Quyết định bổ nhiệm Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh
Đồng Nai
👌 • Nghị quyết miễn nhiệm tư cách Đại biểu Hội
đồng nhân dân huyện A đối với bà Nguyễn Thị B

30

15

Câu hỏi tình huống:

Nhà hàng A bị xử phạt hành chính do
không đảm bảo vệ sinh an toàn thực
phẩm:
+ Biên bản về vi phạm hành chính?
+ Quyết định xử phạt vi phạm hành
chính?

31

• Công điện của Thủ tướng
V/v ứng phó khẩn cấp với bão
số 4 và mưa lũ có phải là văn
bản quy phạm pháp luật?

32

16

Viết từ 10-15 dòng nhận
định: VBPL là công cụ cho
NN quản lý và điều hành
nền kinh tế- xã hội. Khẳng
định đó đúng hay sai?

Lấy 3 ví dụ cho mỗi loại văn
bản (VBQPPL, VBHC,
VBADQPPL)

33

Phân biệt văn bản áp
dụng quy phạm pháp
luật và văn bản hành
chính khác?

Lấy 3 ví dụ cho mỗi loại văn
bản (VBQPPL, VBHC,
VBADQPPL)

34

17

THẨM QUYỀN BAN HÀNH VĂN BẢN PHÁP LUẬT

• Thẩm quyền ban hành văn
bản QPPL
• Thẩm quyền ban hành văn
bản áp dụng QPPL

35

Khái niệm thẩm quyền

• Thẩm quyền: Là quyền chính thức được xem xét
để kết luận, định đoạt và quyết định 1 vấn đề.
(1) Mỗi chủ thể có thẩm quyền chỉ được ban hành một
hoặc một số loại VB nhất định.
(2)Mỗi loại Văn bản phù hợp với từng công việc cụ thể.

36

18

Thẩm quyền ban hành văn bản QPPL

• Là quyền của các chủ thể xem xét, quyết định
việc ban hành văn bản có chứa đựng các
QPPL, theo hình thức, trình tự, thủ tục quy
định trong Luật BHVBQPPL, để điều chinh các
quan hệ xã hội phát sinh trên phạm vi cả
nước hoặc một vùng lãnh thổ nhất định,
nhằm thực hiện những nhiệm vụ, quyền hạn
được phân cấp.

37

HIẾN PHÁP, LUẬT, NGHỊ QUYẾT QUỐC HỘI

UBTVQH
PHÁP LỆNH, NGHỊ QUYẾT…..

LỆNH, QUYẾT ĐỊNH CTN

CHÍNH PHỦ
VBQPPL

NGHỊ ĐỊNH

THỦ TƯỚNG
QUYẾT ĐỊNH
TỔNG KTNN
THÔNG TƯ…
BT, TTCQNB
THÔNG TƯ LIÊN TỊCH CA TANDTC,
VTVKSNDTC
NGHỊ QUYẾT
HĐND Các cấp

QUYẾT ĐỊNH UBND Các cấp

38

19

Thẩm quyền

hình nội
thức dung

Thẩm quyền
39

Thẩm quyền về hình thức của VBQPPL

• Là việc cơ quan, người có thẩm quyền ban
hành văn bản theo đúng hình thức đã được
quy định tại Luật ban hành văn bản quy phạm
pháp luật
• Tên gọi văn bản
àĐ4 Luật ban hành văn bản QPPL

40

20